وایت بالانس (White Balance) یا تعادل رنگ سفید (سفیدی)، مفهوم مهمی در عکاسی و فیلم برداری یا ویرایش عکس و تصویر است. روی نحوه تنظیم وایت بالانس مسلط باشید!
در شرایط روشنایی خاص، ممکن است سفید و دیگر رنگها به شکلی اشتباه و متفاوت از آن چه حقیقت دارند، به نظر برسند. این موضوع جزو رایجترین مشکلات در عکاسی و فیلم برداری بوده و به تنظیمات وایت بالانس دوربین مربوط میشود. در این مطلب به بررسی چگونگی تنظیم آن خواهیم پرداخت. اما ابتدا باید به درک درستی از مفهوم تعادل رنگ سفید برسیم. تنها در این صورت در پروژههای عکاسی یا ساخت تیزر تبلیغاتی موفق خواهید بود.
وایت بالانس چیست؟
در تعاریف غیر تکنیکی، White Balance میزان گرمی یا سردی کلی رنگهای یک عکس است. سنسور دوربینهای دیجیتال امروزی به خوبی قادر به دریافت و بازتولید رنگها است، چرا که میتواند صحنه را ارزیابی کرده و رنگهای بیش از اندازه گرم یا سرد را تصحیح کند. در حالت کلی، انتظار میرود رنگهای یک عکس به رنگهای صحنهای که در دنیای واقعی، تصویر از آن گرفته شده است، نزدیک باشد. با این حال گیج شدن دوربین و بهم ریختن وایت بالانس اتفاق عجیبی نیست. در چنین شرایطی، عکسها بیش از اندازه گرم یا سرد بازتولید خواهند شد.
مهمترین قسمتهای عکس که این مشکل به خوبی در آنها واضح است، بخشهای دارای رنگ سفید یا بخشهایی که باید سفید به نظر برسند، محسوب میشوند. به عنوان نمونه در زمان عکس گرفتن از یک شمع بدون حضور منبع نور قوی و مخصوصا منبع نور طبیعی در محیط، شمع به جای سفید، کمی زرد یا نارنجی به نظر خواهد رسید.
در یک روز برفی یا وقتی زیر سایه قرار دارید، رنگ سفید در عکسها به احتمال زیاد آبی به نظر میرسد.
از این اتفاق با عنوان “Color Cast” یاد میکنند. دلیل وقوع آن، متفاوت بودن رنگ منبع نور است؛ نور خورشید در ابتدای روز یا بعد از ظهر، سبب میشود رنگها کمی گرمتر و مایل به قرمز به نظر برسند.
نور محیط در صورت ابری بودن هوا، کمی سردتر و مایل به آبی به نظر خواهد رسید. این گرمی و سردی در رنگهای فریم را با عنوان دمای رنگ (Color Temperature) میشناسند.
درک مفهوم دمای رنگ
دمای رنگ به صورت کلوین اندازهگیری میشود. منابع مختلف نور دارای دماهای رنگ گوناگونی هستند. به عنوان نمونه لامپهای تنگستنی یا رشتهای، نور گرم تولید میکنند. این گرما در نور شمع بیشتر است. نور طبیعی محیط در زمان ابری بودن هوا کمی خنک میشود. به عبارتی وایت بالانس مفهومی است که بر اساس مفهوم دیگری با عنوان دمای رنگ معنا پیدا میکند.
در ادامه فهرستی از منابع مختلف تولیدکننده نور یا شرایطی که تحت آنها دمای رنگ تغییر میکند را قرار میدهیم. عددی که رو به روی هر مورد نوشته شده است، به دمای آن بر حسب کلوین اشاره میکند. در نظر داشته باشید هر چه نور خنکتر باشد، عدد مربوط به دمای آن بالاتر میرود. با گرمتر شدن نور، از عدد نشاندهنده دما کاسته خواهد شد.
- نور شمع: ۱۹۰۰
- لامپ رشتهای: ۲۷۰۰
- نور خورشید در زمان طلوع: ۲۸۰۰ الی ۳۰۰۰
- لامپ هالوژنی: ۳۰۰۰
- نور ماه: ۴۱۰۰
- ال ای دی سفید: ۴۵۰۰
- نور محیط در میانه روز: ۵۰۰۰ الی ۵۵۰۰
- فلاش دوربین: ۵۵۰۰
- محیط تحت هوای ابری: ۶۵۰۰ الی ۷۵۰۰
- محیط زیر سایه: ۸۰۰۰
- هوای به شدت ابری: ۹۰۰۰ الی ۱۰۰۰۰
- آسمان آبی: ۱۰۰۰۰
مغز انسان هوشمند بوده و به خوبی رنگها را در هر شرایطی درک میکند، اما دوربین دیجیتال اینطور نبوده و به همین دلیل نیازمند کمک است؛ به وسیله تنظیم وایت بالانس دوربین از شر خنکی یا گرمی نور خلاص شوید. یکی از اصلیترین مزیتهای عکاسی با فرمت RAW این است که بعد از گرفتن عکس، قادر به برقراری دقیق تعادل رنگ سفید خواهید بود. همه دوربینها چنین اجازهای به شما در زمان عکاسی یا فیلم برداری نداده و همچنین ویرایش بعد از ثبت تصویر (در صورت RAW بودن فایل) از زمان عکاسی به مراتب راحتتر است و کنترل بیشتری در دست عکاس قرار دارد.
وقتی تنظیمات دوربین روی حالت وایت بالانس خودکار قرار دارد، سنسور صحنهای که در پی گرفتن عکس از آن هستید را ارزیابی کرده و یک دمای رنگ را انتخاب میکند. با این حال احتمال فریب خوردن دوربین تحت برخی شرایط بالا است، در نتیجه باید به صورت دستی تنظیمات وایت بالانس را انجام بدهید. اما دوربین در چه مواقعی در تشخیص صحیح موفق عمل نمیکند؟
- صحنه حاوی هیچ رنگ سفید یا نزدیک به سفید نیست.
- صحنه به صورت عمده از یک رنگ تشکیل میشود. به عنوان نمونه باید به زمان عکاسی از یک طبیعت که سرتاسر آن پوشیده از درختان سبز رنگ است اشاره کرد. عکاسی از آسمان یک دست آبی یا زمین برفی مثالهای دیگری است.
- صحنه تحت تابش چند منبع نور با دمای رنگ مختلف قرار دارد.
تنظیمات از پیش تعیین شده برای وایت بالانس
از آن جایی که حالت خودکار تنظیم تعادل رنگ سفید در دوربینها عملکرد صحیحی ندارد، در نرم افزار دوربینها حالتهای از پیش تعیین شدهای وجود دارد. آنها بسته به شرایطی که شما اعلام میکنید، تعادل رنگ سفید را به شیوهای متفاوت بر اساس مقداری پیشفرض برقراری میکنند. به عنوان مثال وقتی سوژه زیر منبع لامپ رشتهای قرار گرفته است، آیکون مربوط به آن را انتخاب میکنید. در ادامه دوربین، بر اساس میزان گرمایی که برای چنین لامپی مشخص شده است، شرایط را رو به راه کرده و صحنه را خنک میکند!
بسته به نوع دوربین، به دو شکل میتوان وایت بالانس را دستکاری کرد. در برخی دوربینها تنظیمات مربوط به پیکربندی آن در منوی سیستمی قرار دارد. در یک سری دیگر، دکمهای با عنوان WB روی بدنه ایجاد شده است. در تصویر زیر نمونهای را مشاهده میکنید. اولین حالت به AWB یا همان حالت خودکار مربوط میشود. با رفتن روی بقیه آیکونها، نام و کاربردشان مشخص خواهد شد.
گزینههای متداول به عنوان تنظیمات از پیش تعیین شده برای تعادل رنگ سفید، لامپ رشتهای، لامپ فلوئورسنت، روشنایی روز (زیر نور آفتاب)، استفاده از فلاش، هوای ابری و محیط زیر سایه است. اگر در صحنه، تنها یک منبع نور سبب روشنایی شده باشد، حالتهای پیشفرض وایت بالانس عملکرد خوبی خواهند داشت.
از طرفی دیگر، در شرایطی که وضعیت روشنایی به خاطر وجود چند منبع نور پیچیده شده است، مسئله دمای رنگ برای دوربین واقعا چالش برانگیز خواهد شد. به عنوان چنین صحنهای میتوان به اتاقی روشن شده با لامپهای رشتهای، در حالی که از پنجره کمی نور آفتاب نیز به محیط سرایت میکند، اشاره کرد. در این زمان حالتهای پیشفرض دیگر جوابگو نیستند.
تنظیم دستی وایت بالانس
در حالت وجود تعدادی منبع نور، که به احتمال زیاد دمای رنگ متفاوتی نیز دارند، باید به صورت دستی وایت بالانس را تنظیم کرد. در نهایت، همچنان یک دمای رنگ مشخص به سرتاسر صحنه نسبت خواهید داد، اما به خاطر بالا بودن دقت، نتیجه در مقایسه با زمان استفاده از یک حالت پیشفرض بهتر است.
ابتدا باید از یک شیء سفید یا نیمه خاکستری، که تحت تابش منابع نور صحنه اصلی قرار دارد، تصویری ثبت کنید. سپس وارد حالت تنظیم دستی وایت بالانس دوربین خود شده و به آخرین عکس را به عنوان مرجع به آن معرفی میکنید.
برای تفهیم بهتر، این کار را در یک دوربین دی اس ال آر کانن انجام میدهیم. این عمل در هر دوربین بدون آینه یا دی اس ال آر دیگر نیز فرآیند یکسانی دارد. با این حال بهتر است به دفترچه راهنمای گوشی یا راهنمای مخصوص مدل دوربین خود در وب سایت سازنده نگاهی بیندازید.
ابتدا یک شیء سفید که تحت همان منابع نوری سوژه اصلی قرار دارد پیدا کرده و عکسی از آن ثبت کنید. این شیء میتوانید دیوار، سقف، یک لیاس یا برگهای کاغذ باشد. در این مرحله از تنظیم دستی وایت بالانس این شیء باید سرتاسر فریم یا حداقل بیشتر آن را پوشش بدهد. به همین دلیل استفاده از یک برگه کاغذ تمام سفید راحتتر به نظر میرسد.
وارد حالتی تنظیم دستی وایت بالانس در دوربین شوید. دکمه WB روی بدنه را لمس کرده و بین حالتهای پیشفرض، تا زمان رسیدن به آیکون حالت سفارشی (Custom White Balance) پیشروی کنید. اگر دوربین فاقد کلید اختصاصی برای تنظیم تعادل رنگ سفید است، از منوی اصلی به منظور رسیدن به تنظیمات مربوط به آن استفاده کنید.
در ادامه باید به دوربین، تصویری را به عنوان مرجع معرفی کنید. با ورود به حالت Custom White Balance آخرین تصاویر به ثبت رسیده نمایش داده میشوند. روی عکس مرجع قرار گرفته و سپس کلید Set را فشار دهید.
تا زمانی که تنظیم وایت بالانس را روی حالت خودکار یا یکی از حالتهای پیشفرض قرار بدهید، از این عکس به عنوان مرجع استفاده خواهد شد. به طور واضح عکس ارائه شده فقط برای صحنه کنونی مناسب است و با رفتن به صحنهای دیگر، باید وضعیت را تغییر داد.
در برخی دوربینها به کاربر اجازه داده میشود به منظور تنظیم دقیق تعادل رنگ سفید، دمای رنگ مشخصی را بر حسب کلوین انتخاب کنند. کنترل کاربر روی وضعیت، در چنین شرایطی بسیار بالاتر است، اما کار کمی دشوار شده و همه چیز روی دوش عکاس قرار خواهد گرفت. بهتر است از قابلیتهای دوربین خود مطلع باشید تا بتوانید حداکثر استفاده را از آن ببرید.
منبع: photographypro
نظری دهید