فوکوس استکینگ چیست؟ Focus Stacking یا انباشت (انباشتن) فوکوس تکنیک گرفتن عکس‌های شارپ‌تر است. در آموزش این روش در برنامه و نرم افزار فتوشاپ همراه ما باشید.
در بعضی شرایط، عکاس باید سوژه‌ای را به طور کامل در فوکوس قرار بدهد. در برخی مواقع دیگر، سرتاسر فریم دارای اهمیت است. فوکوس استکینگ تکنیکی بسیار قدرتمند برای رسیدن به عکس‌هایی سوپر شارپ است، به طوری که در سرتاسر تصویر جزئیات فراوانی وجود داشته باشد. در پروژه‌های ساخت تیزر تبلیغاتی کمتر با این ترفند سر و کار داریم.
به عنوان نمونه عکاسی ماکرو از یک حشره را در نظر بگیرید. عکاس تمایل دارد تک تک پاهای موجود را به همراه جزئیات پرهای ظریف آن، به شکلی کاملا شفاف، به ثبت برساند. در حالت عادی چنین کاری امکان‌پذیر نیست، مگر این که به تکنیک فوکوس استکینگ رو بیاورید. در این مطلب ابتدا بیشتر مفهوم Focus Stacking را تشریح کرده و سپس به آموزش روش عکاسی و سپس پیاده‌سازی آن در نرم افزار فتوشاپ می‌پردازیم.
فوکوس استکینگ چیست؟
در زمان استفاده از گشودگی دریچه دیافراگم عریض (مثل f/2.8) با وجود نزدیک بودن فاصله لنز تا سوژه، عمق میدان در کمترین میزان ممکن قرار دارد. در نتیجه قسمت کوچکی از شی مورد نظر پوشش داده خواهد شد. این کار برای افزایش تمرکز روی قسمتی کوچک و مشخص از فریم مناسب است، اما همیشه مقصود چنین چیزی نیست.
همانطور که از روی نام تکنیک فوکوس استکینگ پیداست، فرآیندی شامل Stack (انباشته) کردن تعدادی تصویر است. هدف از این کار، رسیدن به عمق میدانی بالاتر به شمار می‌رود. در هر یک از عکس‌هایی که روی یکدیگر انباشته می‌کنید، فوکوس روی قسمت متفاوتی از فریم قرار دارد. از Focus Stacking بیشتر در دو زمینه عکاسی کلوزآپ و لنداسکیپ استفاده می‌شود، هر چند به این دو مورد محدود نشده و در هر نوع پروژه و صحنه‌ای، قابل پیاده‌سازی است.
اهمیت گشودگی دریچه دیافراگم دوربین
در زمان نیاز به استفاده از تکنیک فوکوس استکینگ ایده‌آل‌ترین گشودگی دریچه دیاگرام محدوده‌ای بین f/5.6 و f/8 است. بسته به اندازه سوژه، نوع لنز و امکان یا عدم امکان نزدیک شدن به آن، نیازمند استفاده از اپرچر متفاوتی خواهید بود. با بیشتر یا کمتر شدن اپرچر از دو مقدار بالا، با انحراف مواجه می‌شوید. حتی با تنظیم گشودگی دریچه دیافراگم روی مقداری بین بازه اعلام شده، همچنان یک لنز ماکرو امکان نگه داشتن کل سوژه مورد نظر داخل فوکوس را میسر نمی‌کند. به همین دلیل باید تعدادی عکس را برای رسیدن به عمق میدانی مناسب روی همدیگر انباشته کنید. در هر یک از این تصاویر، فوکوس روی قسمت متفاوتی از صحنه قرار دارد.
اما دلیل عدم استفاده از اپرچر باریک‌تر چیست چیست؟ چرا نمی‌توان گشودگی دریچه دیافراگم را روی مقدار باریک‌تری همچون f/16 قرار داد؟ در این شرایط، قسمتی بیشتر از سوژه در فوکوس دوربین قرار خواهد گرفت. نکته اینجاست که هدف اصلی از روی آوردن به فوکوس استکینگ داشتن عکسی شارپ است، در غیر این صورت با کاهش اپرچر نیز می‌توان کل سوژه را در تمرکز نگه داشت. مشکل دیگر، امکان قرارگیری قسمت‌هایی ناخواسته در فوکوس همچون پس‌زمینه است.
انکسار و پراش نگرانی دیگری است. اگر به کسب حداکثر جزئیات اصرار دارید، نباید از گشودگی دریچه دیافراگمی باریک‌تر از f/11 استفاده کنید. علاوه بر این موارد، باید وضعیت نور در محیط و مخصوصا فاصله تا سوژه را مد نظر داشت. برای ثبت عکس از یک سوژه در حال حرکت، همچون یک گل در زمان وزش باد، به اپرچر عریض‌تری نیازمندید.
عریض‌تر شدن اپرچر، سبب دریافت نور بیشتر می‌شود. به این ترتیب ISO پایین نگه داشته شده و رزولوشن و کیفیت تصویر در بالاترین حالت ممکن قرار خواهند گرفت. هر چه نور در محیط کمتر باشد، نیاز به عریض‌تر شدن گشودگی دریچه دیافراگم برای ورود نور بیشتر و بیشتر افزایش پیدا می‌کند.
عکاسی به روش فوکوس استکینگ
در عکاسی ماکرو، لنداسکیپ و عکاسی از ساختمان‌ها می‌توان از تکنیک فوکوس استکینگ بهره برد. البته در مجموع، وقتی سوژه در حال حرکت نیست، فوکوس استکینگ در هر سبکی از تصویربرداری قابل استفاده است. صبوری، فاکتور بسیار مهم دیگری به شمار می‌رود، چرا که Focus Stacking زمان و حوصله تقریبا زیادی طلب می‌کند. بسته به نوع سوژه، زمان عکاسی متفاوت است.
روشی برای تشخیص مناسب بودن یا نبودن استفاده از این تکنیک در یک صحنه وجود دارد. بعد از گرفتن عکس، نقطه فوکوس را حدود یک سوم در تصویر تنظیم کنید. سپس با استفاده از لایو ویو (Live View) عکس را بزرگ کرده و محو یا شارپ بودن پیش‌زمینه و پس‌زمینه را ارزیابی کنید. اگر هر دو یا هیچ کدام به شکلی دلخواه شارپ نیستند، می‌توانید روی مزیت‌های فوکوس استکینگ حساب کنید.
حین تصویربرداری باد نباید تند و شدید باشد. ثابت بودن سوژه یک اصل بوده و در آن بحثی نیست! با در نظر گرفتن این نکات، در ادامه ابتدا به آموزش عکاسی فوکوس استکینگ پرداخته و سپس نحوه پردازش عکس‌های گرفته شده داخل فتوشاپ را تشریح خواهیم کرد.
عکاسی لنداسکیپ
قوانین کلی با اچ دی آر یکسان هستند، با این تفاوت که در تکنیک کنونی، هر عکس دارای محل فوکوس متفاوتی است. در نهایت همه این عکسها داخل نرم افزاری همچون فتوشاپ با یکدیگر ادغام خواهند شد. نتیجه، تصویری با عمق میدان بیشتر در مقایسه با زمان گرفتن تنها یک عکس است.
حین عکاسی لنداسکیپ، در دو سناریو به بهره بردن از این تکنیک نیاز پیدا خواهید کرد. در حالت اول، سوژه اصلی یک پیش‌‌نمای (فورگراند) نزدیک با پس‌زمینه‌ای جذاب است؛ هر دو جنبه برای شارپ شدن فوکوس روی آن‌ها جذاب تلقی می‌شوند. حالت دوم، زمان استفاده از یک لنز تله (که معمولا دارای عمق میدان محدودی است) خواهد بود. در صورتی که از لنزی اولترا واید استفاده کنید، میدان دید به منظور گرفتن عکسی شارپ کفایت خواهد کرد، در نتیجه دلیلی برای انباشته کردن فوکوس وجود ندارد.
- دوربین را روی یک تری‌پاد محکم قرار بدهید. استفاده از سه پایه در فوکوس استکینگ کاملا ضروری است.
- فریم‌بندی را به درستی اطراف سوژه انجام داده و تصویر را ثبت کنید.
- اکسپوژر مناسب برای صحنه کنونی را تعیین کرده و سپس دوربین را روی حالت تنظیم دستی قرار بدهید. به این ترتیب میزان نوردهی در همه عکس‌هایی که قرار است پشت سر هم ثبت کنید، یکسان خواهد بود.
- دوربین را روی حالت لایو ویو قرار داده و نقطه فوکوس را نزدیک‌ترین سوژه‌ای که می‌خواهید در کانون توجه باشد قرار بدهید. به وسیله زوم با دکمه‌های + و – (نه زوم با چرخاندن لنز)، از طریق لایو ویو وضعیت فوکوس را بررسی کنید. حالا وضعیت را روی حالت فوکوس دستی قرار داده و با استفاده از رینگ Focus تصویر مشاهده شده را شارپ کنید.
- عکس را ثبت کنید.
- بدون جابه‌جا کردن دوربین یا تغییر تنظیمات، نقطه فوکوس را روی سوژه‌ای در میانه قرار داده و شارپنس را بر اساس وضعیت کنونی درست کنید.
- عکس را ثبت کنید.
- مجددا بدون دست زدن به دوربین، تمرکز را روی نقطه‌ای دورتر از دو مورد قبلی قرار بدهید.
- عکس را ثبت کنید.
در اینجا سه مرتبه گرفتن عکس، هر مرتبه با نقطه فوکوسی متفاوت، کفایت کرد. ممکن است در برخی صحنه‌ها، همانند مثالی که در ادامه برای حالت فوکوس استکینگ در عکاسی ماکرو بررسی می‌کنیم، نیازمند گرفتن عکس‌های بیشتری باشند. در هر صورت، روش کار یکسان است. در هر مرتبه نقطه فوکوس را ذره ذره تغییر داده و عکس بگیرید.
در عکاسی لنداسکیپ به منظور دستیابی به تصویری شارپ از طریق فوکوس استکینگ گرفتن سه عکس کفایت می‌کند. می‌توانید با افزایش تعداد عکسها به وسیله جابه‌جایی جزئی فوکوس در هر کدام نسبت به قبلی، به نتیجه نهایی شارپ‌تری دست پیدا کنید، به طوری که سرتاسر فریم تحت پوشش قرار بگیرد.
تصویر بالا با پیروی از مراحل ذکر شده برای فوکوس استکینگ به ثبت رسید. در نخستین شات، تمرکز روی فنس قرار داشت. در دومین مورد تمرکز به نیمه‌های فریم جابه‌جا شد. فوکوس سومین عکس ساختمان بود.
عکاسی ماکرو
- دوربین خود را روی یک تری‌پاد قرار بدهید.
- فریم‌بندی دلخواه را انجام بدهید. سوژه باید در فاصله قابل قبولی از دوربین قرار داشته باشد.
- بهترین اکسپوژر را مشخص کنید. فراموش نکنید دوربین باید روی حالت تنظیمات دستی قرار بگیرد. دلیل این تاکید، جلوگیری از تفاوت اکسپوژر هر عکس به خاطر عملکرد خودکار دوربین است.
- میزان ISO را در پایین‌ترین حالت ممکن قرار بدهید.
- سرعت شاتر پایین در تکنیک فوکوس استکینگ دردسرساز نیست.
- دوربین را روی حالت Live View قرار بدهید. با این کار، راحت‌تر قادر به فوکوس روی شی مورد نظر هستید.
- نقطه کانونی باید روی نزدیک‌ترین بخش از سوژه قرار داشته باشد. از زوم دوربین به وسیله کلید + برای مشاهده پیش نمایشی از فوکوس استفاده کنید. به عبارتی نباید بزرگنمایی را از طریق لنز انجام بدهید.
- از درجه فوکوس برای اطمینان از بهینه بودن شارپنس استفاده کنید. اکنون عکس را از سوژه بگیرید.
- نقطه کانونی را روی قسمتی دورتر قرار بدهید. از تکان دادن دوربین و تری‌پاد بپرهیزید. لایو ویو اجازه می‌دهد محل مورد تمرکز در تصویر ابتدایی را متوجه شوید. فوکوس را در عکس بعدی، در ادامه سری قبلی قرار بدهید. قرار است این عکس‌های ثبت شده به صورت پشت سر هم، برای دستیابی به حداکثر شارپنس، روی یکدیگر انباشته شوند.
- مرحله ۵ و ۶ را تا زمان پوشش دادن کل سوژه تکرار کنید.
از تصاویری که در ادامه قرار داده‌ایم، می‌توانید به عنوان یک راهنمای تصویری بهره ببرید. برای فوکوس استکینگ ثبت بین ۶ الی ۳۰ تصویر مناسب است. در عکس‌های زیر پروژه‌ای نمونه را مشاهده می‌کنید. دایره نارنجی رنگ، محل فوکوس در آن فریم را نشان می‌دهد.
آموزش فوکوس استکینگ در فتوشاپ
بعد از ثبت عکسها، برای فوکوس استکینگ نوبت به انباشته کردن آن‌ها روی یکدیگر با استفاده از یک نرم افزار می‌رسد. به منظور استک کردن عکس‌های دارای محل فوکوس مختلف، می‌توانید از فتوشاپ یا نرم افزارهای اختصاصی توسعه یافته به این منظور همچون Helicon استفاده کنید. در این مطلب ما به آموزش نحوه انجام فرآیند در نرم افزار ویرایش عکس محبوب شرکت ادوبی می‌پردازیم. بهتر است از جدیدترین نسخه برنامه استفاده کنید، اما هر ورژنی از Photoshop CS6 به بعد برای کار ما کفایت خواهد کرد.
بعد از ورود به نرم افزار به مسیر File>Scripts>Load Files into Stack بروید. یک پنل Load Layers باز خواهد شد. با استفاده از گزینه Browse عکسها را به برنامه معرفی کنید.
بعد از افزودن فایل‌ها، از تیک خوردن گزینه Attempt to Automatically Align Source Images اطمینان پیدا کنید. به این ترتیب چیدمان عکسها به طور خودکار مرتب خواهد شد. بعد از کلیک روی دکمه OK، فتوشاپ همه عکسها را در لایه‌هایی قرار می‌دهد.
در Layers Panel همه عکسها را در قالب یک سری لایه مشاهده خواهید کرد.
به منظور پیاده‌سازی تکنیک فوکوس استکینگ باید همه تصاویر انباشته شده را انتخاب کنید. اولین عکس را انتخاب کرده و سپس کلید Shift را نگه دارید. در همین حالت، آخرین عکس را نیز انتخاب کنید. با این کار همه تصاویر برگزیده خواهند شد.
به مسیر Edit>Auto-Blend Layers بروید. در ادامه برای فوکوس استکینگ باید بین Panorama و Stack Images یکی را انتخاب کنید. از کلیک روی گزینه Seamless Tones and Colours مطمئن شوید. در صورت زدن تیک کنار گزینه Content-Aware Fill Transparent Areas، در صورت نبود اطلاعات برای قسمت‌هایی از عکس، برنامه آن بخش‌ها را به صورت خودکار پر خواهد کرد. می‌توانید این گزینه را کنار گذاشته و بعدا، عکس را کراپ کنید.
تصاویر بارگذاری خواهد شد. فتوشاپ، شارپ‌ترین بخش در هر عکس را پیدا کرده و آن‌ها را روی یکدیگر انباشته می‌کند. تا تمام شدن فرآیند فوکوس استکینگ منتظر بمانید.
تصویر نهایی بعد از اتمام بارگذاری ارائه خواهد شد. همانطور که می‌بینید، کل سوژه در فوکوس قرار دارد. در صورتی که نتیجه نهایی باب میلتان نیست، عکسها را در مرحله قبلی به درستی و با دقت کافی ثبت نکرده‌اید.
همه عکس‌های داخل Layers Panel را انتخاب کنید.
برای نمایش گزینه‌ها، کلیک راست کرده و سپس گزینه Flatten Image را انتخاب کنید.
در عکس زیر، نتیجه نهایی را بعد از کراپ کردن و افزایش میزان روشنایی آن مشاهده می‌کنید. به لطف فوکوس استکینگ همه قسمت‌های ماشین در فوکوس قرار دارند. همچنین روی هیچ قسمتی اضافی از پس‌زمینه، تمرکز قرار ندارد.
منبع: expertphotography
نظری دهید